دسته بندی | حسابداری |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 28 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 42 |
فهرست مطالب :
عنوان :
مقدمه ................................ 1
مالیات بردر آمد املاک ............... 2
شرح طبقه اول طبقه دوم طبقه سوم..... 16
اموال خارج از مالیات ............... 17
نتیجه گیری ......................... 29
منابع .............................. 30
مقدمه
در صورتی که اشخاصی از نظر قانون مشمول مالیات شوند در بر گیرنده عموم افرادی است که چه از دارایی های خود درآمد بدست می آورند و چه از درآمدهای خود و چه مقیم ایرام باشند و چه مقیم خارج نهایت اینکه از نظر قانون طوری پیش بینی شده است که جائی خالی و سوال که دارای اشکال باشد وجود ندارد. بدین لحاظ ابتدا اشخاص مشمول مالیات را ماده یک قانون مالیاتهای مستقیم در بند 5 به شرح ذیل مشخص نموده:
بنابراین قانون از دو منبع مالیات اخذ می نماید.
مالیات بردرآمد املاک
ماده 52- درآمد شخص حقیقی یا حقوقی ناشی از واگذاری حقوق خود نسبت به املاک واقع در ایران پس از کسر معافیتهای مقرر در این قانون مشمول مالیات بردرآمد املاک میباشد.
ماده 53- درآمد مشمول مالیات املاکی که به اجاره واگذار میگردد عبارتست از کل مال الاجاره اعم از نقدی و غیر نقدی پس از کسر بیست و پنج درصد بابت هزینه ها و استهلاکات و تعهدات مالک نسبت به مورد اجاره. درآمد مشمول مالیات در مورد اجاره دست اول املاک مورد وقف یا حبس بر اساس این ماده محاسبه خواهد شد. در رهن تصرف،راهن طبق مقررات این فصل مشمول مالیات خواهد بود. هرگاه موجر مالک نباشد درآمد مشمول مالیات وی عبارتست مابهالتفاوت اجاره دریافتی و پرداختی بابت ملک مورد اجاره. حکم این ماده در مورد خانه های سازمانی متعلق به اشخاص حقوقی در صورتیکه مالیات آنها طبق دفاتر قانونی تشخیص شود جاری نخواهد بود.
تبصره 1- محل سکونت پدر یا مادر یا همسر یا فرزند یا اجداد و همچنین محل سکونت افراد تحت تکفل مالک اجاری تلقی نمی شود مگر این که به موجب اسناد و مدارک ثابت گردد که اجاره پرداخت می شود. در صورتی که چند واحد مسکونی محل سکونت مالک و یا افراد مزبور باشد یک واحد برای سکونت مالک و یک واحد مسکونی برای هر یک از افراد مذکور به انتخاب مالک از شمول مالیات از این بخش خارج خواهد بود.
تبصره 2-املاکی که مجانا در اختیار سازمانها و موسسات موضوع ماده 2 این قانون قرار می گیرد غیر اجاری تلقی میشود.
تبصره 3-از نظر مالیات بردرآمد اجاره املاک هر واحد آپارتمان یک مستغل محسوب میشود.
تبصره 4-در مورد املاکی که با اثاثه یا ماشین آلات به اجاره واگذار میشود درآمد ناشی از اجاره اثاثه و ماشین آلات نیز جزء درآمد ملک محسوب و مشمول مالیات این فصل میشود.
دسته بندی | گزارش کارآموزی و کارورزی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 50 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 50 |
توضیحات مربوط به دفاتر و اسناد و مدارک و مندرجات آنها:
1-الف فهرست و مشخصات دفاتر :
....................................................................................
الف :فهرست دفاتر نانویس که حداکسر تا سه سال قبل ، از اداره ثبت شرکتها اخذ شده است .
دفتر روزنامه پلمپ شده شماره تاریخ محل ثبت تعداد جلد
دفتر کل پلمپ شده شماره تاریخ محل ثبت تعداد جلد
ب: فهرست دفاتراز اداره ثبت شرکتها برای سال مالی مورد رسیدگی
دفتر روزنامه پلمپ شده شماره تاریخ محل ثبت تعداد جلد
دفتر کل پلمپ شده شماره تاریخ محل ثبت تعداد جلد
ج: تعداد دفاتر ارائه شده شامل دفاتر معین دستی با ذکر نام و مشخصات
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
د: فهرست آن بخش از عملیات مالی که جهت ثبت و نگهداری آن از سیستم های رایانه استفاده میشود .
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
2- نتایج گزارش حسابرسی مالی :
درگزارش حسابرسی نسبت به صورتهای اظهار نظر مقبول –اظهار نظر مشروط- اظهار نظر مردود- یا عدم اظهار نظ-ر ارائه شده است .
3-اشاره به اینکه دفاتر مورد رسیدگی ، درسال قبل در اجرای ماده 181 قانون مالیات های مستقیم مصوب اسفند 1366 بازدید و کنترل شده است یا خیر و در صورت بازدید و کنترل ، چه وضیعتی داشته است .
................................................................................................................................
.............................................................................................................................
............................................................................................................................
قسمت چهارم : توضیحات مربوط به حسابها :
1- ذکر اینکه تراز اختتامی سال قبل با تراز افتتاحی سال مورد رسیدگی از نظر اقلام عناوین حسابها مطابقتداشته و مغایرتی مشاهده نشده و اکراختلافی در میان باشد ،موضوع اختلاف وآثار آن چه بوده است :
..........................................................................................................................
.........................................................................................................................
..........................................................................................................................
2- تشریح اهم رویه های حسابداری طی سال مالی مورد رسیدگی ودر صورت تغییر آن نسبت به دوره مالی قبل ، ذکر تغیرات واثر آن برسود وزیان ودرآمد مشمول مالیات سال مورد رسیدگی :
..................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
3- کنترل تراز حسابهای دفاتر و معین و اظهار نظر نسبت به مطابقت آنها با دفاتر قانونی :
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
4- اظهار نظر نسبت به صحت مانده حسابها و اسناد دریافتنی و پرداختنی :
.............................................................................................................
........................................................................................................... ............................................................................................................
مالیات بر ارزش افزوده چیست ؟
یکی از مفاهیم بسیار با اهمیت در علم اقتصاد مفهوم ((ارزش افزوده ))است . این مفهوم شامل پرداختهای هر یک از بنگاها وواحد های تولیدی یا خدماتی به ((عوامل تولید ))در زنجیره مراحل گوناگون تولید و توضیع میگردد. در حسابهای ملی نیز چون پرداخت به هر یک از عوامل تولید برابر درآمد آن عامل است مجموع پرداختهایی که بابت عامل نیروی کار عامل سرمایه ،عامل مدیریت و عامل زمین در طول سال صورت میگیرد ((درآمد ملی ))کشور را تشکیل میدهد ،ولی در هر مرحله از تولید ارزش افزوده از تفاضل بین ارزش فروش کالا و خدمات وهزینه خرید مواد اولیه و کالاهای واسطه نیز قابل محاسبه است .
در اقتصادکشور های جهان فعالیت هایی ارزشمند هستند ودرآمد زدایی دارند که محصولات آنها در بازار های جهانفعالیتهایی ارزشمند هستند ودرآمد زدایی دارند کهمحصولات آنها در بازارهای جهانی قابل رقابت باشند و برای مردم خود توان ایجاد اشتغال و درآمد واقعی رادارند ارزش بیشتر یعنی تولید بیشتر و درآمد بیشتر . پس صنایعی برای اقتصاد کشور ها بااهمیت وبرتر شناخته میشود که ارزش افزوده بیشتری را ایجاد مینمایند . صادرات مواد خام مانند نفت و گاز و محصولات معدنی از کشور ،افزوده اندکی را نصیب کشور می کنند .واردات محصولات صنعتی و کشاورزی از خارج نیز برای مردم در کشور های خارجی شغل و درآمد ایجاد مینماید . به همین مناسبت توجه به تشویق وجذب سرمایه گذاری های صنعتی جدید در کلیه بخشهای اقتصادی میبایست از جمله اهداف صنعتی کشور را تشکیل دهند.
علاوه برطبقه بندی فعالیتهای اقتصادی بر حسب مقدار ارزش افزوده آنها از مفهوم ارزش در مالیات ستانی نیز استفاده میشود هم اکنون در حدود 130 کشور جهان مالیات برارزش افزوده را هنوز نپذیرفته اند .
در ایران پرداخت مالیات بر مصرف که مستقیماً توسط مصرف کنندگان به فروشندگان پرداخت گردد و فروشندگان نیز این مالیاتها را به نیابت از طرف دولت جمع آوری کنند وسپس آن را دراختیار وزارت امور اقتصادی ودارایی قرار دهند تاکنون وجود نداشته است . این بدان معنی نیست که ایرانیان کلیه مایحتاج خود را بدون پرداخت مالیات تامین میکنند برعکس ،مصرف کنندگان ایرانی خرید فراورده هایی چون نفت ،نوشابه ،سیگار ،خاویار،الکل طبی و صنعتی ، اتومبیل ، تلفن ، نوار ضبط صوت و تصویر ، فولاد وسیمان و برای خرید خدماتی از قبیل ارتباط تلفنی ، شماره گذاری موقت و نقل وانتقال اتومبیل و.... بطور غیر مستقیم مالیات برمصرف پرداخت مینمایند. همچنین ایرانیان خریدار کالا های وارداتی بهای صدها نوع از قبیل کالا ها حقوق گمرکی و سود بازرگانی و مالیات ثبت سفارش پرداخت میکنند ، این مالیاتها برحسب وضعیت ((کشش منحنی های عرضه وتقاضا))در مواردی بسیاری معمولاًبیشتر به مصرف کنندگانی شامل بخشی از افراد کشور میگردد، اصابت مینماید
در جهت رفع پاره ای نواقص موجود در نظام مالیاتی کشور ، موضوع جانشینی مالیات ارزش افزوده vatبه جای بعضی از مالیات های موجود اکنون دوباره مورد توجه صاحب نظران قرار گرفته است ، تهیه لایحه مربوط به این نوع مالیات حدوداً از سال 1370 به بعد در وزارت امور اقتصادی و دارایی دردست بررسی و اقدام بوده است لایحه مذکور اخیراًبه تصویب کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ایران رسیده ولی معلوم نیست این لایحه در چه زمانی تبدیل به قانون خواهد شد . اززمان قانون شدن تا زمان اجرا نیز نیاز به فاصله چندمین ساله دارد تا بنگاههای اقتصادی سیاسی با طرز کار آن آشنا شوند وروشهای دفتر داری و حسابداری مربوط بهآن را فراگیرند هزینه های اجرایی مالیات بر ارزش افزوده در زمان معرفی و جانشینی نسبتاًبالا خواهد بود ودر کل در مدت زمان نسبتاً طولانی بایستی این نوع تجزیه تحلیل ها انجام گرفته تا بستر مناسبی برای اجرای آن آماده شود.
مالیات بر ارزش افزوده در واقع نوعی مالیات برارزش کالا و خدمات با نرخ مالیاتی ثابت است که از مصرف کنندگان نهایی اخذ میگردد. ولی مبنای محاسبه آن بهای کالا و خدماتی هستند که در داخل کشور تولید میشوند ویا به کشور وارد می گردند و فروشندگان برای آنها صورتحساب صادر میکنند دراین نظام مالیاتی هر یک از فروشندگان ،که اکنون از دیدگاه دولت مودیان مالیاتی تلقی میگردند مکلف به نگهداری سیستم حسابداری طرفین معامله مشخصات کامل همراه با قیمت و مالیات آن در ستونهای مربوط در چند نسخه ثبت شده باشند . این اسناد هر دو هفته (یا هر ماه ) یک بار میبایستی به تائید ادارات امور مالیاتی برسد و مالیات جمع آوری شده به حساب خزانه انتقال داده شود.
در زنجیره بهم پیوسته مراحل تولید یک کالاها ی نهایی این مالیات ابتدا توسط هر واحد تولیدی (فروشنده ) به صورت درصدی جدا از قیمت محاسبه و پرداخت میگردد .ولی در همین هنگام فروشنده مالیاتی که قبلاً برای کالاهی واسطه و مواد اولیه و غیره پرداخت کرده است مجدداً به دست می آورد . فروشنده میبایست با ارائه اسناد مثبته مالیات هایی را که هنگام خرید کالاهای واسطه پرداخت کرده است از مالیات فروش کسر نماید و بقیه را به دولت مسترد کند . بدین ترتیب این عوامل تولید هستند که مشمول مالیات میشوند و مالیات صرفاً شامل تولید کنندگان نمی گردد.
مثال)اطلاعات زیر در رابطه با تولید و فروش یک عدد صندلی چوبی در چهار مرحله بشرح زیر در دسترس می باشد . با فرض اینکه نرخ مالیات بر ارزش افزوده 10 درصد تعیین شده باشد .
مطلوبست:
-محاسبه مالیات بر ارزش افزوده (مالیات قابل پرداخت به دولت ) در هر مرحله .
مرحله |
نام بنگاه |
قیمت فروش بدون مالیات |
ارزش افزوده |
مالیات ارزش افزوده |
قیمت فروش با مالیات |
1 |
فروشنده چوب |
45000 |
45000 |
4500 |
49500 |
2 |
نجار |
60000 |
15000 |
1500 |
66000 |
3 |
عمده فروش |
83000 |
23000 |
2300 |
91300 |
4 |
خرده فروش |
97000 |
14000 |
1400 |
106700 |
جمع |
- |
97000 |
9700 |
- |
حل )
مرحله 1)مقداری چوب توسط تولید کننده چوب و به قیمت 45000 ریال به نجار فروخته میشود ، به فرض آنکه چوب از نوع جنگلی بوده و بدون پرداخت به عوامل تولید ، تهیه شده باشد ارزش افزوده آن برابر با 45000ریال 10درصد مالیات بر ارزش افزوده برابر با 4500ریال خواهد بود (ضمناً این مبلغ برابر با ده درصد قیمت فروش میباشد)بدین ترتیب قیمت چوب بااضافه ده درصد مالیات برابر با 49500 ریال میباشد . تولید کننده چوب را با قیمت ناخالص 49500ریال به نجار میفروشد که در این مبلغ معادل 4500 ریال مالیات برنهاده تولید وجود دارد.
مالیات بر ارزش افزوده –ریال 4500=10%*45000
قیمت ناخالص فروش چوب-ریال 49500=4500+45000
مرحله 2)نجار چوبی راکه به قیمت خالص 45000ریال خریده است با بکارگیری عوامل تولید به صندلی تبدیل می کند وآن را به قیمت خالص 60000ریال به تاجر عمده فروش میفروشند .ولی در حقیقت تاجر عمده فروش این قیمت رابه اضافه 10 درصد به عنوان مالیات برارزش افزوده بعنی 66000ریال (قیمت ناخالص )می پردازد .
مالیات برارزش افزوده-ریال 6000=10%*60000
قیمت ناخالص صندلی –ریال 66000=6000+60000
در این مرحله تاجر از مرحله 6000ریالمالیات دریافتی مبلغ 4500ریالمالیات را که قبلاً بابت مواد خام وواسطه (چوب) پرداخت کرده است کسر و بقیه را به دولت مسترد مینماید.
مالیات برارزش افزوده قابل پرداخت توسط عمده فروش –ریال 1500=4500-6000
مرحله 3)تاجر عمده فروشی صندلی را که به قیمت خالص 60000ریال خریداری کرده است به قیمت خالص 83000 ریال به خرده فروش میفروشد ارزش افزوده و مالیات برارزش افزوده این مرحله به شرح زیر بدست می آید :
ارزش افزوده-ریال 23000=60000-83000
مالیات برارزش افزوده-ریال 2300=10%*23000
به عبارت دیگر مالیات برارزش افزوده این مرحله بشرح زیر محاسبه میشود:
کل مالیات ارزش افزوده تا این مرحله –ریال 8300=10%*83000
قیمت ناخالص صندلی تا این مرحله –ریال 91300=8300+83000
عمده فروش از کل مالیات برارزش افزوده مالیات بر ارزش افزوده ای که تا مرحله قبل پرداخت شده است کسر مینماید.
مالیات برارزش افزوده مرحله سوم –ریال 2300=6000-8300
بدین ترتیب تاجر عمده فروش مالیات خالص این مرحله را(2300ریال) به دولت پرداخت می نماید.
مرحله 4)در این مرحله خرده فروشی صندلی را که به قیمت خالص 83000ریال خریداری کرده
است به قیمت خالص 97000ریال به مصرف کننده میفروشد ارزش افزوده ومالیات افزوده این مرحله به شرح زیر بدست می آید
ارزش افزوده –ریال 14000=83000-97000
مالیات برارزش افزوده –ریال 1400=10%14000
به عبارت دیگر مالیات برارزش افزوده این مرحله به شرح زیر محاسبه میشود:
کل مالیات تا این مرحله –ریال 9700=10%*97000
قیمت ناخالص فروش صندلی –ریال 106700=9700+97000
خرده فروش از 9700ریال کل مالیات برارزش افزوده مالیات برارزش افزوده ای که تا مرحله قبل پرداخت شده کسر می نماید .
مالیات برارزش افزوده مرحله آخر –ریال 1400=8300-9700
بدین ترتیب مغازه دار (خرده فروش )مالیات خالص این مرحله را (1400) ریال به دولت پرداخت مینماید .
مالیاتی که در مراحل چارگانه فوق برارزش افزوده تعلق یافته است جمعاً برابر با 9700 ریالو بشرح زیر میباشد که کلاً توسط خریدار(مصرف کننده نهایی ) پرداخت میگردد
9700=1400+2300+1500+4500
چنانچه در مثال فوق ملاحضه گردید ، مالیات بر ارزش افزوده از پایه مالیاتی گسترده و با ثباتی برخوردار است و فرار ازآن ممکن نیست . این مالیات علاوه بر بنیاد ها و نهادهای عام المنفعه، از تعاونی ها و بنگاهایی که به صورت غیر شرکت نیز اداره میشود قابل دریافت میباشد. نرخ نسبتاً پایین این مالیات که بطور متوسط در لایحه پیشنهادی به مجلس معادل 7 درصد تعیین شده است ،باعث استقبلل عمومی ار آن خواهد شد.البته هر چه بر تعداد بنگاههای شامل این نوع مالیات اضافه شود نرخ مالیات را می توان کاهش داد نرخ پیشنهاد شده در لایحه مذکور از متوسط این نرخ در 130کشور جهان پایین تر است .
در لایحه پیشنهادی کالا و خدماتی که به خارج از کشور ویا به مناطق آزاد تجاری صادر می شوند مشمول این مالیات نمی گردد. همینطور تولید بسیاری از محصولات ضروری مانند گوشت ،قند،شکر،برنج،حبوبات،سویا،شیر،پنیر،روغن نباتی شیر خشک مشمول مالیات نمیشود .یعنی اینکه نرخ vatاین نوع کالا صفر درصد است ،پس کلیه مالیات های پرداخت شده برای تهیه این اقلام واموال غیر منقول دارو خدمات درمانی و...باارائه اسناد مثبته به تولید کننده باز پرداخت خواهد شد.
کالا وخدمات معاف از مالیات برارزش افزوده
محصولات کشاورزیفآبزیان دام طیور زنبور عسل پرورش کرم ابریشم کود سم بذر آرد نان کاغذ چاپ تحریر و روزنامه کالا های همراه مسافرین ورودی و خروجی کالاهای اهدایی به دولت و نهادها خدمات مشمول مالیات بر حقوق خدمات بانکی و موسسات اعتباری غیر بانکی مجاز خدمات حمل ونقل عمومی مسافربری درون شهری و برون شهری راه آهن مترو مطبوعات کتاب خدمات آموزشی وپزوهشی کلاًاز پرداخت مالیات برارزش افزوده vatمعاف میباشند.
مبنای محاسبه مالیات کالا های وارداتی در لایحه فوق الذکر مجموع ارزش cifکالا به اضافه عوارض و حقوق گمرکی و سود بازرگانی و سایر عوارض مندرج در اوراق گمرکی خواهد بود. گمرک ایران وظیفه محاسبه vatواخذ آن رااز وارد کنندگان برعهده خواهد داشت .
از دیدگاه نظری مالیات برارزش افزوده از بنیان علمی بسیار مستحکمی برخوردار است. این مالیات در انتخاب عوامل تولید خنثی عمل میکند . زیرا که از کلیه عوامل تولید بطور یکسان مالیات ستانی می نمایند درحالیکه مالیات برسود شرکتها و یا سود سهام فقط برعوامل سرمایه اثر می گذارد و باعث تحریف و جابه جایی ترکیب عوامل تولید میشود .
هنگامی که vat بطور کامل جانشین مالیات بردرآمد شرکتها شود از فشار بر عوامل سرمایه کاسته خواهد شد . تنها نقطه ضعف عمده این نوع مالیات درآن است که نرخی نزولی دارد نه تصاعدی ، یعنی اینکه بر شرکتها یی با سود پایین از شرکتهایی با سود دهی بیشتر اصابت دارد . حتی شرکتهای بدون سود نیز می بایستvat خود را بپردازند.
بالاخره اینکه مالیات برارزش افزوده خصلت خود کنترلی دارد .اگر بنگاهی مالیات خود را نپردازد و یا اینکه آن را کمتر از حد واقعی اعلام کند .این مالیات به خریدار بعدی منتقل میشود . خریدار بعدی نیز مایل به خرید از فروشنده ای که مالیات کالای خود را پرداخت نکرده است نمی شود .پس vat از فرار مالیاتی نیز خود به خود جلوگیری بعمل می آورد.
چرا مالیات بر ارزش افزوده ؟
اگر مالیات برارزش افزوده نباشد ،دولت ها مجبورند منابع دیگر را افزایش دهند. مالیات بر واردات یا حقوق گمرکی معمولاً با واکنش کشورهای طرف معامله روبرو میشود با توجه بر واردات یا حقوق گمرکی معمولاً باواکنش کشورهای طرف معامله روبرو می شود .با توجه به وضیعت مقررات سازمانهای مثل سازمان تجارت جهانی wtoاین واکنش ها جدی بوده و احتمال عدم امکان این نوع مالیات برواردات بسیار می باشد .
در حقیقت فقط وصول مالیات بر درآمد برای دولت امکان پذیر میشود که آن هم مسائل و مشکلات زیادی دارد افزایش میزان این نوع مالیات باعث دلخوری سرمایه گذاران و متخصصین میشود سرمایه گذاران عمده ،درآمد خود را سرمایه گذاری می کنند ولذا نمی خواهند مالیات بر درآمد زیادی پرداخت نمایند ضمناًخیلی هم مصرف نمی کنند و افزایش مالیات برمصرف اعم از مالیات فروش یا بر ارزش افزوده هم برای آنها مهم نیست . متخصصین هم که درآمد زیادی دارند ،با افزایش مالیات بردرآمد به بهشت های مالیاتی مهاجرت میکنند .اتفاقاً این دو برای رشد وپیرفت کشور لازم هستند و نبود آنها باعث عقب ماندگی ،کاهش اشتغال و افزایش بیکاری می شود در حقیقت دولتها چاره ای جز وصول مالیات بر مصرف ندارند. اگر چه ممکن است بسیاری از مردم برای پرداخت این نوع مالیات روی خوش نشان ندهند.
مالیات بر درآمد املاک
طبق ماده 52- درآمد شخص حقیقی یا حقوقی ناشی از واگذاری حقوق خود نسبت به املاک در ایران پس از کسر معافیتهای مقرر در این قانون مشمول بردرآمد املاک می باشد.
1- درآمد اجاره املاک
طبق ماده 53 :درآمد مشمول مالیات املاکی که به اجازه واگذار میگردد عبارت است از کل مال الا اجاره اعم از نقدی و غیر نقدی . پس از کسر بیست و پنج 25 درصد بابت هزینه ها و استهلاک و تعهدات مالک نسبت به مورد اجاره.
مبنای تشخیص درآمد اجاره املاک
طبق ماده 54:مال الاجاره از روی سند رسمی تعیین میشود ودرصورتی که اجاره نامه رسمی وجود نداشته باشد یا از تسلیم یا سند رونوشت آن خودداری گردد یا موجر علاوه بر اجاره بهای دریافتی وجهی به عنوان ودیعه یا هر عنوان دیگر از مستاجر دریافت نموده باشد .اجاره بها براساس املاک مشابه تعیین خواهد شد .
2- چنانچه بعداًاسناد ومدارک مثبته به دست آید که معلوم میشود اجاره ملک بیش از مبلغی است که ماخذ تشخیص درآمد مشمول مالیات قرار گرفته مابه التفاوت طبق مقررات این قانون مطالبه خواهد شد.
تبصره یک:ارزش اجاری مستغلات در مواردی که براساس اجاره بهای املاک مشابه تقویم گردد به وسیله اداره امور مالیاتی که ملک در محدوده آن واقع شده است تعیین خواهد شد
تبصره دو:از ابتدای سال 1382 ماخذ محاسبه درآمد مشمول مالیات اجاره املاک ارزش اجاری خواهد بود که توسط کمیسیون تقویم املاک موضوع ماده 64 این قانون برای محدوده شهر ها و روستاها و براساس هر متر مربع تعیین خواهد شد.
درآمد های غیر نقدی اجاره املاک
تبصره 5 ماده 53: مستحد ثاتی که طبق قرارداد از طرف مستاجر در عین مستاجره به نفع موجر ایجاد میشود براساس ارزش معاملاتی روز تحویل مستحدثه به موجر تقویم و پنجاه درصد آن جزء درآمد مشمول مالیات اجاره سال تحویل محسوب می شود .
تبصره 6 ماده 53: هزینه هایی که به موجب قانون یا قرارداد به عهده مالک است و از طرفی مستاجر انجام می شود و همچنین مخارجی که به موجب قرارداد انجام آن از طرف مستاجر تقبل شده در صورتی که عرفاً به عهده مالک باشد ،به بهای روز انجام هزینه تقدیم وبه عنوان مال الا اجاره غیر نقدی به جمع اجاره بها ی سال انجام هزینه اضافه میشود.
مالیات بردرآمد املاکی که با دریافت ودیعه (رهن) به اجاره واگذار میشوند :
طبق بخشنامه شماره 45672/6077/4/30 مورخ 8/8/80 سازمان امور مالیاتی کشور:
ماموران تشخیص در خوصوص املاک رهنی سعی کنند به جای ارزیابی تخمینی و نظری ،میزان دقیق وجوه پرداختی به رهن را معیین و به ازای هر 10000000ریال آن مبلغ 250000 ریال به عنوان اجاره بهای ماهانه منظور و اگر رهن علاوه بر دریافتی فوق رقمی به عنوان اجاره نیز دریافت نماید رقم اخیرالذکر نیز به مبلغ احتسابی فوق اضافه و جمع آن را به عنوان مال الاجاره تقویمی قلمداد کنند.
معافیت های مالیاتی درآمد اجاره املاک
تبصره 1 ماده 53 : محل سکونت پدر یا مادر یا همسر یا اجداد و همچنین محل سکونت افراد تحت تکفل مالک اجاری تقلی نمی شوند مگر این که به موجب اسناد و مدارک ثابت گردد که اجاره پرداخت می شود ،در صورتی که چند واحد مسکونی محل سکونت مالک و یا افراد مزبور باشد یک واحد برای سکونت مالک و یک واحد مسکونی برای هر یک از افراد مذکور به انتخاب مالک از شمول مالیات موضوع این بخش خارج خواهد بود
تبصره 11 ماده 53 : مالکان مجتمع های مسکونی دارای بیش از سه واحد استیجاری که رعایت الگوی مصرف مسکن بنا به اعلام وزارت مسکن و شهر سازی ساخته شده یا می شوند در طول مدت اجاره از صد در صد مالیات بردرآمد املاک اجاری معاف می باشند. در غیر این صورت درآمد هر شخص ناشی از اجاره واحد یا واحد های مسکونی در تهران تا مجموع یکصد و پنجاه متر مربع زیر بنای مفید ودر سایر نقاط مجموع دویست متر مربع زیر بنای مفید از مالیات بردرآمد ناشی از اجاره املاک معاف می باشد.
مواردی که اجاری تلقی نمی شوند :
تبصره 2 ماده 53: املاکی که مجاناً در اختیار سازمانها و موسسات موضوع ماده 2 این قانون قرار میگیرد غیر اجاری تلقی می شود.
تبصره 8 ماده 53: در صورتی که مالک محل سکونت خود را بفروشد ودر سند انتقال بدون اجاره بها مهلتی برای ملک داده شود در مدتی که محل سکونت انتقال دهنده میباشد تا شش ماه ودر بیع شرط مادام که طبق شرایط معاملع مبیع در اختیار بایع شرطی است اجاری تلقی نمی شود ، مگر این که به موجب اسناد و مدارک ثابت گردد که اجاره پرداخت میشود.
1-مبیع :طبق فرهنگ عمید یعنی چیزی که فروخته شده است .
بایع :طبق فرهنگ عمید یعنی فروشنده .
نرخ محاسبه مالیات بردرآمد اجاره املاک
با استناد مفاد قانون مالیاتهای مستقیم موضوع اصلاحیه مورخ 27/11/1380 نرخ مالیات بردرآمد اجاره املاک متعلق به اشخاص حقیقی براساس نرخهای مالیات مقرر در ماده131 و نرخ محاسبه مالیات بردرآمد اجاره اشخاص حقوقی براساس مفاد ماده 106 وبا نرخ مقرر در ماده 105 قانون مذکور انجام خواهد گرفت
طبق ماده 131 نرخ مالیات بردرآمد اشخاص حقیقی به استثنای مواردی که طبق مقررات این قانون دارای نرخ جداگانه ای می باشد به شرح زیر است:
الف )تا میزان سی میلیون (30000000)ریالذرآمد
مشمول مالیات سالانه بانرخ مالیات 15%
ب) تا میزان یکصد میلیون(100000000)ریال درآمد
مشمول مالیات سالانه ،تا میزان سی میلیون ریال
طبق بند (الف ) نسبت به مازاد آن (هر مبلغ تا 70000000ریال)با نرخ مالیات 20%
ج) تا میزان دویست و پنجاه میلیون (250000000)ریال
درآمد مشمول طبق بند (ب) نسبت به مازاد آن هر مبلغ تا 150000000ریال) با نرخ مالیات 25%
د)تا میزان یک میلیارد (1000000000)ریال درآمد
مشمول مالیات سالانه ،تا میزان دویست وپنجاه میلیون طبق بند (ج) نسبت به مازاد آن (هر مبلغ تا 750000000ریال)با نرخ مالیات 30%
ه)بیش از یک میلیارد ریال درآمد مشمول سالانه تا 1000000000ریالطبق بند (د) نسبت به مازادآن بانرخ مالیات 35%.
اظهار نامه املاک اجاره مسکونی اشخاص حقیقی
سازمان مالیاتی کشور براساس ماده 158 قانون مالیاتهای مستقیم بنا به سیاست تشویق و توسعه (خود اظهاری ) در نظام مالیاتی کشور اقدام به انتشار برگ خود اظهاری املاک اجاری مسکونی اشخاص حقیقی (به استثنای املاک تجاری،اداری،و املاکی، که مالک آن شخص حقوقی میباشد )نموده ومدارک مشروحه زیر را به عنوان ضمایم برگ مذکور از مودیان درخواست کرده است .
1-تصویر سند اجاره رسمی یا عادی
2- در مواردی که ملک به رهن یا رهن و اجاره واگذار شده لازم است تصویر قرارداد منعقده به ضمیمه اظهار نامه ارسال ودر ذیل آن ارزش اجاره ماهانه (در مقایسه با املاک مشابه )قید و توسط موجر امضاء شود.
3-چنانچه بین موجر و مستاجر سندی تنظیم نشده باشد موجر مکلف است ضمن تسلیم اظهارنامه میزان اجاره بها را بر اساس واقعیت درآن منظور و مالیات متعلق را محاسبه و پرداخت نماید یا ترتیب پرداخت آن را بدهد .
4- تصویر فیش بانکی پرداخت تمام مالیات (در صورتی که مودی قادر به پرداخت تمام مالیات نباشد تصویر قبض بانکی پرداخت یک سوم اصل مالیات و ترتیب پرداخت (قسط )بقیه بدهی حداکثر تا پایان آن ماه سال جاری )
توضیح)مودیانی که اظهار نامه آنها در اجرای ماده 158 قانون مالیاتی مستقیم مورد رسیدگی قرار گیرد در صورتی که درآمد مشمول مشخصه قطعی با رقم اظهار شده از طرف مودی بیش از پانزده درصد15% اختلاف داشته باشد طبق ماده 194 این قانون علاوه بر تعلق جرایم مقرر مربوط که قابل بخشوده نیز نخواهد بود تا سه سال بعد از ابلاغ مالیات مشخصه قطعی از هر گونه تسهیلات و بخشودگی های مقرر در قانون مالیات ها نیز محروم خواهند شد.
استرداد مالیات در صورت عدم انجام معامله
طبق ماده 72:در مواردی که پس از پرداخت مالیات از طرف مودی معامله انجام نشود اداره امور مالیاتی مربوط مکلف است بنا به درخواست مودی و تاءید اسناد رسمی مربوط مبنی بر عدم ثبت معامله ظرف پانزده روز از تاریخ اعلام دفتر رسمی مالیات وصول شده متعلق به معامله انجام نشده رااز محل وصولی جاری طبق مقررات این قانون مسترد دارد. حکم این ماده در مورد استرداد مالیاتهای مربوط به حق واگذاری و درآمد اتفاقی نیز جاری خواهد بود .
مالیات بر درآمد ناشی از حق رضایت مالکانه
طبق بخشنامه شماره 8138/1749/4/30 مورخ 27/2/79 معاون درآمد های مالیاتی
حوزه های مالیاتی در هر مورد که مالکان اماکی تجاری بابت تغییر مستاجر مبلغی به عنوان رضایت مالکانه دریافت می نمایند با تشکیل پرونده جداگانه و گزارش کاملی در خصوص دریافتی مالک و مبلغ آن و نسبت به مطالبه مالیات متعلق در مهلت های قانونی اقدام نمایند.