مرجع فایل های تخصصی
وبلاگ برای دسترسی هم وطنان به فایل های مورد نیاز آنها در تمامی زمینه های علمی، پزشکی، فنی و مهندسی، علوم پایه، علوم انسانی و ... طراحی گردیده است.مرجع فایل های تخصصی
وبلاگ برای دسترسی هم وطنان به فایل های مورد نیاز آنها در تمامی زمینه های علمی، پزشکی، فنی و مهندسی، علوم پایه، علوم انسانی و ... طراحی گردیده است.معرفی و دانلود فایل کامل تحقیق آشنایی با دهان و ساختمان دندان
| دسته بندی | دندانپزشکی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 16 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 20 |
تحقیق آشنایی با دهان و ساختمان دندان در 20 صفحه ورد قابل ویرایش
آشنایی با دندان
دهان اولین قسمت دستگاه گوارش که از لب شروع می شود و به حلق منتهی می شود دو فک در دهان وجود دارد فک بالا ثابت است ولی فک پایین حرکت می کند و باعث باز و بسته شدن دهان می شود در هر فک حفره هایی وجود دارد که ریشه های دندان در آن قرار می گیرد در این حفره ها دندان ها به وسیله الیافی به استخوان فک متصل می شود .
روی آرواره ها و دور دندان را لثه می پوشاند به آرواره لثه و الیاف نگهدارنده دور دندان بافت نگهدارنده دندان می گویند .
دهان انسان در اعمال زیادی همچون چشیدن ، گاز گرفتن ، جویدن ، خندیدن و ... شرکت می کند اولین قدم در راه گوارش غذا ، خرد کردن و جویدن مواد غذایی است که توسط دندانها صورت می گیرد هر کدام از دندانها با شکل خاص خود عمل جویدن را انجام می دهند دندانهای پیش برای بریدن ، دندانهای نیش برای پاره کردن و دندانهای آسیا برای خرد و نرم کردن لقمه غذا شکل گرفته اند .
دوره دندانی
هر انسان دو سری دندان دارد ( دندانهای شیری و دندانهای دایمی ) و سه دوره دندانی ( شیری ، مخلوط و دایمی ) دارد .
از سن 6 ماهگی که در دهان نوزاد اولین دندان شیری رویش می یابد تا سن 6 سالگی که اولین دندان دایمی در دهان می روید دوره دندانی شیری می گویند در این دوران فقط دندان شیری در دهان وجود دارد از 6 تا 12 سالگی دندانهای شیری جای خود را به دندانهای دایمی می دهند این زمان را دوره دندانی مخلوط می گویند در سن 12 سالگی که هیچ دندان شیری در دهان وجود ندارد و فقط دندانهای دایمی وجود دارد تا آخر عمر دوره دندانی دایمی گفته می شود .
دندانهای شیری
دندانهای شیری معمولا ً از سن 6 ماهگی شروع به رویش می کنند و تا 5/2 سالگی تکمیل می شوند البته زودتر در آمدن و یا تأخیر در رویش به مدت چند ماه طبیعی است ولی اگر از 9 ماه بیشتر شود باید به دندانپزشک مراجعه کرد تعداد دندانهای شیری 20 عدد است یعنی یک کودک در هر فک 10 دندان دارد و این ده دندان به صورت چپ و راست به صورت قرینه وجود دارد اسم این پنج دندان از خط وسط به طرف عقب عبارتند از : دندان پیش میانی که بطور قرار دادی با حرف A نشان داده می شود دندان پیش طرفی و یا B دندان نیش یا C دندان آسیا اول یا D دندان آسیای دوم یا E
تعداد و انواع دندانها در فک بالا و پایین مساوی است در هر فک نیز تعداد دندانهای نیمه راست و چپ مشابه است .
نیمه چپ فک بالا نیمه چپ فک پایین
نشانه های پوسیدگی
وقتی دندان دچار پوسیدگی می شود ممکن است یک یا چند مورد از موارد زیر را داشته باشد
1- تغییر رنگ مینای دندان ، در محل پوسیدگی مینا قهوه ای یا سیاه رنگ می شود .
2- سوراخ شدن دندان در محل پوسیدگی ، گاهی میزان این تخریب کم است و فقط با معاینه دقیق مشخص می گردد و گاهی مقدار زیادی از دندان از بین می رود به طوری که شخص فکر می کند دندان او شکسته است .
3- حساس بودن یا درد گرفتن دندان در موقع خوردن غذاهای سرد ، گرم ، ترش و شیرین
4- حساس بودن یا درد گرفتن دندان وقتی که دندانها را روی هم فشار می دهیم
5- بوی بد دهان می تواند به علت های متفاوت ایجاد شود که یکی از علت های آن پوسیدگی دندانها است .
6- پوسیدگی بین دندانها می تواند باعث گیر کردن مواد غذایی بین دندانها و یا پاره شدن نخ دندان هنگام استفاده بشود .
پوسیدگی دندان چرا و چگونه ایجاد می شود ؟
به طور طبیعی صدها نوع میکروب در دهان وجود دارد بیشتر میکروبهای داخل دهان بی خطرند حتی تعدادی از این میکروبها به هضم غذا کمک می کنند وقتی از دندانها به خوبی مراقبت نشود این میکروبها با مواد موجود در بزاق ، لایه نرم ، بیرنگ و چسبنده ای تشکیل می دهند که بر روی دندانها می چسبند و با آب خالی شسته نمی شود این لایه را پلاک میکروبی می گویند باکتریهای موجود در پلاک از مواد قندی غذاها تغذیه می کنند و در جریان این کار اسید تولید می شود اسید تولید شده مینای دندان را حل می کند و پوسیدگی ایجاد می گردد هر چقدر پلاک میکروبی مدت بیشتری روی دندان بماند اسید بیشتری تولید می کند و پوسیدگی بیشتر می شود .
پلاک میکروبی + مواد قندی اسید پوسیدگی
لثه و بیماریهای شایع آن
لثه سالم ، صورتی رنگ است و کاملا ً به روی استخوان فک و طوق دندان می چسبد شکل قرار گرفتن لثه از شکل و قرار گرفتن دندانها پیروی می کند لبه لثه معمولا ً تیز است و مثل لایه ای روی دندان کشیده شده است هیچ ناهمواری یا لبه پهنی بین دندان و لثه وجود ندارد و لثه کاملا ً فاصله ی بین دندانها را پر می کند .
اگر بهداشت دهان و دندان رعایت نشود بافت نگهدارنده دندان ( استخوان فک و لثه ) دچار بیماری می شود در آغاز بیماری اول لثه پر خون ، قرمز و متورم است وقتی لثه متورم باشد موقع گاز زدن میوه های سفت یا مسواک زدن خونریزی می کند .
چون بیماری لثه با درد همراه نیست بیشتر وقتها بیمار متوجه بیماری لثه ی خود نمی شود و بیماری ادامه پیدا می کند با ادامه بیماری استخوان فک درست در همان جایی که دور دندان را گرفته است خورده می شود و لثه عقب نشینی می کند بتدریج دندان لق می شود و خود به خود می افتد یا باید آن را بشکند .
راههای پیشگیری از پوسیدگی
در فصل قبل گفته شد که چهار عامل موجب ایجاد پوسیدگی می شود در این فصل راههای پیشگیری از پوسیدگی دندان مطرح می گردد که هر یک مربوط به کنترل یا از بین بردن یک یا چند عامل ایجاد کننده پوسیدگی است به عبارت دیگر با شکستن حلقه های چهار گانه عوامل ایجاد کننده پوسیدگی می توان از ایجاد و پیشرفت پوسیدگی جلوگیری کرد در این فصل کامل درباره هر یک از شیوه های پیشگیری بحث خواهد شد .
از بین بردن میکروبهای ایجاد کننده پوسیدگی دندان
سابقا ً برای حذف میکروبها از آنتی بیوتیکها ، آنزیمها و ... استفاده می شد ولی امروزه همه معتقدند که استفاده از روشهای فیزیکی برای برداشتن پلاک میکروبی بهترین روش است هر چند شستشوی دهان با آب ظاهرا ً دندانها را تمیز می کند ولی همان طور که گفته شد پلاک میکروبی ورقه چسبنده است که به سادگی پاک نمی شود بنابراین شستشو با آب پلاک میکروبی را از روی سطح دندان بر نمی دارد پاک کردن پلاک میکروبی از دندان به وسیله مسواک صورت می گیرد .
انواع مسواک
مسواک خوب دارای مشخصات زیر است :
1- مسواک باید رشته های نایلونی داشته باشد .
2- رشته های مسواک باید نرم و متوسط باشد مسواکهای زبر به لثه و دندانها آسیب می ساند .
3- اندازه سر مسواک باید متناسب با دهان فرد باشد و همچنین لازم است مسواک کودکان کوچکتر از بزگسالان باشد مسواک به طول 2 سانتی متر برای کودکان مناسب است
4- مدتی که باید از یک مسواک استفاده شود بستگی به میزان تمیزی ، محکمی و فرم رشته های مسواک دارد تا وقتی که رشته های مسواک تمیز ، محکم و صاف است می توان از آن استفاده کرد اگر فردی به طور مرتب و با دقت مسواک کند معمولا ً عمر مسواک او چهارتا شش ماه است اگر مسواک پس از یک هفته فرسوده شود نشانه ی این است که فرد نادرست و خشن مسواک می زند .
اعتماد شما سرمایه ما
معرفی و دانلود فایل کامل بررسی بهداشت دهان و دندان
| دسته بندی | علوم پزشکی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 136 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 60 |
پژوهش بررسی بهداشت دهان و دندان در 60 صفحه ورد قابل ویرایش
تقدیر و تشکر........................................................................................................
ا
پیشگفتار...............................................................................................................
ب
خلاصه.................................................................................................................
ج
مقدمه...................................................................................................................
د
عنوان صفحه
فصل اول (بهداشت دهان و دندان)
پوسیدگی دندان و عوامل مؤثر بر آن..........................................................................
1
راه های پیشگیری از پوسیدگی دندان........................................................................
2
جرم دندان چیست؟...............................................................................................
2
بهداشت لب.........................................................................................................
3
بهداشت لثه..........................................................................................................
4
بهداشت زبان.......................................................................................................
4
خشکی دهان........................................................................................................
5
بوی بد دهان و علت های آن..................................................................................
5
علل دهانی و دندانی..............................................................................................
6
علل عمومی.........................................................................................................
6
فصل دوم (مسواک وخمیردندان)
روش صحیح مسواک زدن ......................................................................................
7
روش های نگهداری از مسواک ...............................................................................
8
مشخصات و عمل خمیر دندان.................................................................................
9
خمیردندان های درمانی...........................................................................................
11
خصوصیات یک خمیردندان خوب............................................................................
11
دهان شویه ها........................................................................................................
12
فصل سوم (نقش مادران و مدارس)
نقش مراقبین بهداشت مدارس در حفظ سلامتی دندان های دانش آموزان........................
13
نکات بسیا مهم بهداشتی برا ی حفظ سلامت دهان و دندان...........................................
14
فصل چهارم (حوادث دندان)
هیپروسمنتوز .......................................................................................................
17
دندانها با دودسیگارازبین می روند ...........................................................................
17
حوادث دندانی و نحوه ی حفاظت از دندان آسیب دیده ..............................................
18
فصل پنجم (بهداشت نزد دندانپزشکان)
واکسیناسیون علیه هپاتیتB برای کارکنان دندان پزشکی..............................................
21
استفاده از روپوش.................................................................................................
21
استفاده ازدستکش.................................................................................................
22
ضد عفونی..........................................................................................................
22
تمیز کردن وسایل.................................................................................................
23
استریلیزاسیون یا ضد عفونی شدید ........................................................................
24
ضد عفونی کردن محیط کار و تجهیزات دندان پزشکی ..............................................
26
دفع مواد زاید دندان پزشکی..................................................................................
27
فصل ششم (اختلالات دندان)
مراقبت از دندانها و لثه ها.......................................................................................
28
آبسه دندان...........................................................................................................
28
تغییر رنگ دندانها.................................................................................................
32
فصل هفتم (حوادث دندان)
بیماریهای لثه.......................................................................................................
35
التهاب لثه ها........................................................................................................
35
پریودنیت Periodontitis: ..................................................................................
38
پس روی لثه ها....................................................................................................
40
علل پسروس لثه ها...............................................................................................
41
هیپرپلازی لثه Gingival hyperplasia..............................................................
43
خشکی حفره دندان Dry socket.........................................................................
44
فصل هشتم (سیستم ایمنی دهان)
سیستم ایمنی دهان................................................................................................
46
غشاء مخاطی دهان................................................................................................
47
بزاق Saliva .....................................................................................................
48
فصل نهم (دیابت و فسار خون)
ملاحظات دندان پزشکی در بیماران مبتلا به دیابت.....................................................
49
ملاحظات دندانپزشکی در بیماران مبتلا به فشار خون.................................................
54
بیماران مبتلا به فشارخون در محیط دندانپزشکی........................................................
59
ضمیمه1
ضمیمه2
پیشگفتار :
یکی از بهترین نشانه های خدا در ساختمان بدن انسان دهان ، زبان و دندانهای اوست . از آن جا که بهداشت دهان و دندان ، یکی از مهمترین شاخه های بهداشت عمومی به شمار می آید ، رعایت کامل مسائل بهداشتی در این زمینه برای حفظ سلامت دهان و دندان ها نیازمند آگاهی و توجه دقیق به آموزشهای صحیح بهداشتی می باشد .
عوامل مهم و مؤثر برای به نتیجه رساندن این مطلب عبارتند از : عوامل محیطی ، تغذیه ای صحیح و هم چنین برخورداری از یک فرهنگ غنی بهداشتی که هر کدام به نوبه ی خود نقش بسزایی را ایفا می کنند .
بیشتر افراد جامعه از این مسائل اطلاع کافی ندارند . این نداشتن اطلاع از عوامل مؤثر برای به نتیجه رساندن مسائل بهداشتی با محدودیت های آموزش های صحیح بهداشت دهان و دندان و همچنین کمبود مقالاتی در این زمینه پدید می آید .
مقدمه :
دهان نخستین قسمت لوله ی گوارش است. ین قسمت از لبها شروع و به حلق منتهی میشود.
در داخل این حفره دندان ها ، زبان و مجرای خروجی ترشحات غدد کوچک و بزرگ وابسته به حفره های دهان قرار دارند .
دندان ها عضوی سخت و سفید رنگ هستند که در فکّ بالا و پایین حفره های دهان جای گرفته اند .
ارائه ی مشکلات دندانی و نیز راههای پیشگیری و درمان آن از ویژگیهای بارز این اثر است .
رشد و گسترش علوم دندان پزشکی در رشته های تخصصی مختلف با سرعتی شگرف آن چنان پیش می رود که دندان پزشکان و دانشجویان این رشته جهت کسب آگاهی های علمی ملزم به استفاده از تحقیقات و مقالات جدید بوده تا بتوانند گره گشای مشکلات درمانی و بهداشتی در سطحی مطلوب و شایسته باشند.
بهداشت دهان و دندان
پوسیدگی دندان و عوامل مؤثر بر آن:
پوسیدگی یا همان کرم خوردگی دندان،انهدام انساج سخت دندان که معمولا با درد همراه است می باشد.
کرم خوردگی یا پوسیدگی دندان برای تمام افراد بشر رخ می دهد.
به طور کلی عواملی که در ایجاد پوسیدگی دندان دخالت دارند عبارتند از:
کمبودویتامین های («آ»،«ث»،«د»وکلسیم وفسفر)عوامل ارثی،بهداشتی،شکل فیزیکی دندان (چاله های عمیق Deep pitsوشکاف های عمیقDeep fissure)،عوامل تغذیه ای وبالاخره ترکیب بزاق و مقدار ایمونوگلبولین آن (IGA).
درهنگام پوسیدگی،آب سرد و خوردن شیرینی باعث احساس درد در دندان می گردد و در غیر این صورت دندان بدون درد است.
وقتی که دندانی در اصطلاح می پوسد،نسبت به گرما وتماس با شیرینی جات حساس می شود و بر روی آن نقاطی تیره رنگ پدید می آید.
پوسیدگی دندان در طفولیت و جوانی بیشتر از سایر سنین است. بنابراین سن یکی از عوامل مؤثر بر پوسیدگی دندان های ماست.در کسانی که شیرینی پز هستند و یا با مواد مختلف شیمیایی به خصوص اسیدها سر و کار دارند پوسیدگی دندان دیده می شود.
راه های پیشگیری از پوسیدگی دندان:
افزودن فلوئوربه آب آشامیدنی و رساندن آن به حد استاندارد.
مسواک زدن بعد از خوردن غذا و همچنین قبل از خوابیدن.
پرکردن دندان یا ترمیم آنها،برداشتن قسمت های پوسیده و ترمیم آن ها با مواد پرکردنی مختلف.
استفاده ی کمتر از تنقلات و شیرینی جات.
جرم دندان چیست؟
در صورت این که مدتی مسواک نزنیم و پلاک[1] را به طور کامل از روی دندان هایمان پاک نکنیم به مرور زمان تبدیل به جرم میشود.
ما خود قادر به برداشتن جرم از روی دندان نیستیم،زیرا جرم چنان محکم به دندان ها چسبیده است که تنها دندان پزشک قادر به برداشتن آن است.
جرم گیری دندان به سلامت لثه کمک می کند جرم هایی که در بالای لثه بر روی دندان ها تشکیل میشوند قابل رؤیت هستند.این جرم ها به صورت رسوب هایی به رنگ قهوهای و یا سیاه در اطراف طوق دندان ها دیده می شوند.
سطح خشن جرم یکی از محل های شایع تجمع پلاک است.
حتی اگر یک روز در مسواک زدن یا استفاده از نخ دندان کوتاهی شود،بلافاصله مراحل اولیه ی تشکیل جرم آغاز خواهد شد.
«توکسینهای پلاک[2] باعث التهاب لثه و نیز تخریب و تحلیل استخوان نگهدارنده دندان می شوند.
پس از تخریب استخوان دندان ها هالق می شوند و در این هنگام سرعت تخریب استخوان اطراف آن بیشتر میشود،سرانجام وقتی که قسمت عمده از استخوان نگهدارنده ی دندان دچار تخریب شد،دندان آن چنان لق میشود که یا خودش به زودی ازجا کنده می شود و یا باید کشیده شود. پس از کشیده شدن دندان باید مراقبت هایی برای جلوگیری از آسیب صورت پذیرد.
بهداشت لب:
لب ها نیز مانند لثه ها و دندان ها در زیبایی صورت نقش بسیار مهمی را ایفا می کند.
گاز گرفتن لب هنگام صحبت کردن بسیار مضر است،زیرا هم موجب ضخیم تر شدن آن ها و هم چنین ایجاد خراش هایی بر روی لب می شود که گاهی درمان آن بسیار مشکل است. برای جلوگیری از خشک شدن دندان،ایجاد حساسیت و ترکیدگی لب ها و نیز محافظت در برابر بادهای خشک و گرم استفاده از کرم های مرطوب کننده بسیار توصیه می شود.
بهداشت لثه:
رعایت بهداشت لثه همانند دندان ها ضروری است.لثه ها قسمتی از مخاط دهان می باشند که به طوق دندان ها می چسبند واستخوان نگهدارنده ی دندان را هم می پوشاند.
از ویژگی های بارزی که باید در یک لثه سالم وجود داشته باشد:صورتی رنگ بودن،محکم بودن و پر خون نبودن آنها است.لثه ها ممکن است بر اثر نا مساعد بودن حالت عمومی بدن:رنگ پریده،خون آلود،نرم وشل ،متورم و یا تحلیل رفته باشند. ناراحتی های مذکور ممکن است بر اثر کم خونی،وضع بد دهان ومعده و رویش دندان ها و بارداری و بعضی از تب ها وپیری باشد.
بهداشت زبان:
زبان هم مانند سایر قسمت های دهان باید تحت مواظبت قرار داشته باشد به طریقی که از عفونت جلوگیری کامل به عمل آید.لازم است در روز چند بار ترشحاتی را که بر روی زبان ایجاد میشوند پاک کرد.
رنگ طبیعی زبان مانند لثه ها،صورتی می باشد.به محض اینکه تغیری در این رنگ ایجاد شد این نشان را دارد که اختلالاتی کم و بیش جدی در آن روی داده است.
خشکی دهان:
عمل بزاق مرطوب نگه داشتن دهان،تمیزوسفید کرن دندان ها و از بین بردن اسیدهای حاصل از پلاک دندانی می باشد.
در خشکی دهان عواملی چون:داروهای آرام بخش،آنتی هیستامین ها و پرتودرمانی سر و گردن مؤثرمی باشند.
خوردن نعنا و همچنین استفاده از محلولی که خود مخلوتی از آب و کمی گلیسیرین و چند قطره آب لیمو است می تواند تا حدودی در رفع خشکی دهان مؤثر واقع شوند.
بوی بد دهان و علت های آن:
برای اکثر مردم جالب است که بدانند بوی بد دهان نزد افراد سالم،نه تنها بد نیست بلکه خوش آیند هم می باشد.
بوی بد در دهان هنگامی به وجود می آید که بیماری در بدن شخص وجود داشته باشد.یعنی فقط اشخاص بیمار بوی بد در دهانشان شکل می گیرد.
به طور کلی علت های ایجاد بوی ناخوشایند را می توان در دو دسته تقسیم بندی کرد:
علل دهانی و دندان و دهانی
علل عمومی
علل دهانی و دندانی:
کسی که بهداشت دهان و دندان ره رعایت نکند بوی بد در دهانش ایجاد می شود،این چنین شخص با تمیز نکردن دندان های خود فضا را برای رشد و تکثیر میکروب ها فراهم می کند.
دندان های پوسیده هم می توانند عاملی برای این عارضه باشند.هر عاملی که باعث شود در ترشح بزاق اختلالی به وجود آید از دیگر عوامل مؤثر می باشد.
علل عمومی:
تمامی بیمارهای مجاری تنفسی،حنجره،ریه،گلو و معده،دیابت،مسمومیت های غذایی و دارویی،بیماری سیل و... می توانندباعث بوی بد دهان شوند.
از جمله بوی های بد دهانی که به محض باز شدن دهان فرد بیمار می توان تشخیص داد عبارت اند از:
بوی سولفر و استیفرم که ناشی از پوسیدگی دندان است.
بوی فکالوئد یا مدفوع که از ناراختی های بخصوص معده می باشد.
بوی ترشیدگی ناشی از حاملگی.
بوی زعفران ناشی از مرض قند.
بوی نزدیک به بوی سیر ناشی از مسمومیت با جیوه.
واکسیناسیون علیه هپاتیتB برای کارکنان دندان پزشکی:
واکسیناسیون به معنی ایمنی صد در صد در مقابل هپاتیت B نیست و افراد واکسینه شده هم باید نکات دیگر خفاظت شخصی را رعایت کنند.
شایع ترین بیماری خطرناک ویروسی که کارکنان دندان پزشکی در معرض ابتلای به آن قرار دارند هپاتیت B است.
اگر قبل از واکسینه شدن ، فردی باوسایل مشکوک آلوده به ویروس هپاتیتB زخمی شود،باید حداکثر 48 ساعت اقدام به تزریق واکسن نماید.
استفاده از روپوش:
به هنگام کار در کلینیک یا در لابراتور باید حتما از روپوش استفاده کرد و هنگام خروج از اتاق کار ، روپوش را در آورد. روپوش باید روزانه یا حداقل به محض آلوده شدن، ابتدا ضد عفونی وسپس شسته شود.
روپوش باید جدا از لباس های عادی شسته شود و قبل از شست وشو به مدت نیم ساعت در محلول هیپو کلریت سدیم[1] 5/0 درصد قرار گیرد.
استفاده از دستکش:
- هنگام کار و معاینه ی بیمار لازم است از دستکش استفاده شود.به غیر از موارد جراحی لازم نیست دستکش استریل باشد.
- هرگاه احتمال تماس کارکنان دندان پزشکی با خون،بزاق و غشای مخاطی وجود داشته باشد،باید از دستکش استفاده شود.
- اگر در حین کار بر روی بیمار،دستکش پاره یا سوراخ شد،باید آن را عوض کرد.
- اگر در روی دست زخمی وجود دارد باید قبل از پوشیدن دستکش زخم را با چسب پوشاند.
اگر دندان پزشک یا دستیارش دارای بیماری پوستیهمراه با ترشحات در دست ها باشد،لازم است تا بهبود کامل،از انجام کارها ی دندان پزشکی خودداری کند.
ضد عفونی:
ضد عفونی به معنی کاهش تعداد میکروارگانیسم ها است.
مواد شیمیایی به عنوان ضد عفونی کننده استفاده می شوند.(بسته به غلظت و مدت زمان استفاده از مادهی شیمیایی ممکن است ضد عفونی شدید،متوسط یا خفیف باشد) گاهی از درجه ی حرارت بیشتر در مدت زمان کوتاه تر نیز به عنوان ضد عفونی کننده استفاده می گردد.
مراحل استریلیزاسیون:
برای استریل شدن یا استرسل ماندن وسایل سه شرط زیر لازم است:
1) تمیز کردن وسایل
2) ضد عفونی شدید یا استریلیزاسیون وسایل
3) حفظ و ادامه ی استریل بودن وسایل
تمیز کردن وسایل:
اگر میکروارگانیسم ها با خون و بزاق ، پوشاننده شوند ممکن است در هنگام استریلیزاسیون زنده باقی بمانند، بنابراین تمیز کردن وسایل باید با دقت کافی به ترتیب زیر انحام گیرد:
1) وسایلی که قابل غوطه ور شدن هستند مانند:سوند،پنس،آینه،فورسپس جراحی،فرز،قلم حرم گیری وترمیمی،برس پرداخت،تری قالب گیری و...را باید بلافاصله پس از استفاده، در ظرف حاوی ماده ضد عفونی کننده یا شوینده قرار دادتا بقایای خون وبزاق روی آن ها خشک نشود.برای ضد عفونی کردن از محلول گلوتارالدئیدیامحلول تازهی هیپوکلریت سدیم استفاده می شود.
2) با استفاده از دستکش ضخیم وبرس بقایای خون و بزاق باید از رئی وسایل پاک شود.
3) به منظور جلوگیری از زنگ زدن وسایل ، باید قبل از استریلیزاسیون آن ها را به دقت خشک کرد.
استریلیزاسیون یا ضد عفونی شدید
استریلیزاسیون با استفاده از حرارت مرطوب(اتو کلاو):
- در دمای 121 درجه ی سانتی گراد با فشار 1 اتمسفر به مدت 20دقیقه.
- در دمای 134 درجه ی سانتی گراد با فشار 1 اتمسفر به مدت 5دقیقه.
باید مطئن شد که وسایل تحمل حرارت زیاد را دارند.
در اتوکلاو باید از آب مقطر استفاده کرد.اگر از آب معمولی استفاده شود،مواد معدنی آب روی وسایل رسوب می کندو باعث خوردگی آن ها می شود.هم چنین،تشکیل جرم ناشی از رسوبات آب روی جدار داخلی اتو کلاو باعث خوب کار نکردن دستگاه وطولانی تر شدن زمان استریلیزاسیون می گردد.
وسایل از جنس کربن استیل،فرزهای کار باید و بعضی از فرزهای الماسی در اثر رطوبت در اتوکلاو خوردگی پیدا می کند. از این رو ،فرزها و این گونه وسایل را در محلول نیتریت سدیم2درصد قرار داد و همواره با آن اتوکلاو کرد..
استریلیزاسیون با استفاده از حرارت خشک:
به طور کلی میکروارگانیسم ها در برابر حرارت خشک مقاوم تر از خرارت مرطوب(اتوکلاو) هستند.بنابراین،برای استریلیزاسیون وسایل با فور باید مدت زمان بیشتری صرف شود.به همین دلیل ،دمای170درجه ی سانتی گراد به مدت 2 ساعت لازم است.
نکات قابل توجه در استفاده از فور:
1) معمولا فضای داخل فور به طور کاملا یکنواخت داغ نمی شود. ممکن است در اطراف یا لابه لای وسایل وبسته های چیده شده در فور،هوا به اندازه کافی داغ نباشدودر نتیحه وسایل خوب استریل نشود. بنابراین،باید از روی هم قرار گرفتن وسایل خودداری گرددو هوای کافی در اطراف وسایل در جریان باشد.
2) در فورهایی درزگیر مناسب ندارند،حرارت از دست می رودودر نتیجه درجه حرارت مناسب ایجاد نمی شود. بنابراین،باید از درزگیرهای مناسب برای فور استفاده کرد.
3) وسایل حاوی پلاستیک یا کائوچونباید بااستفاده از فور استریل شوند.
قابل به ذکر است که کارکرد دستگاه استریلیزاسیون باید حداقل ماهی یک بار انجام تست کنترل حرارت بررسی و کنترل شود.
اعتماد شما سرمایه ما